Türkiye, arıcılık potansiyeli yüksek olan ülkelerden biridir. Farklı coğrafi bölgelerdeki bitki çeşitliliği, zengin flora ve uygun iklim koşulları sayesinde hem konvansiyonel hem de organik arıcılık yapılabilmektedir. Ancak bu alanda üretim yapmak isteyen bireylerin karşılaştığı en büyük sorunlar arasında finansman ve teknik bilgi eksikliği gelir. Bu nedenle arıcılık destekleri, arıcılığın sürdürülebilirliğini sağlamada ve sektörün büyümesinde önemli bir araç olarak öne çıkmaktadır.
Peki devletin sağladığı arıcılık devlet destekleri, hibeler ve teşvik programları nelerdir? Bu desteklerden nasıl faydalanılır? Tüm detaylarıyla birlikte ele alıyoruz.
Arıcılık Desteği Nasıl Alınır?
Arıcılık destekleme başvuruları, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen dönemlerde alınmaktadır. Başvurular, il ve ilçe tarım müdürlüklerine yapılmakta ve başvuru için bazı temel şartlar aranmaktadır. Bunlar arasında:
• Arıcılık Kayıt Sistemi (AKS)‘ne kayıtlı olmak,
• En az 30 arılı kovana sahip olmak,
• Arıcılar birliğine üye olmak (bazı desteklerde ön koşul),
• Başvuru evraklarının eksiksiz şekilde teslim edilmesi.
Arıcılığa yeni başlayan üreticiler için de zaman zaman özel destek çağrıları açılmakta, belirli bölgelerde teşvik edici hibeler verilebilmektedir.
Arıcılık Desteği Ne Zaman Verilecek?
Destekleme ödemeleri genellikle takip eden yılın bahar aylarında yapılır. 2025 yılı için arılı kovan desteği ödemeleri, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından Mayıs 2025 itibarıyla üreticilerin Ziraat Bankası hesaplarına yatırılmaya başlanmıştır. Bu ödemeler illere göre kademeli olarak yapılır.
Arıcılık destek ödemeleri için duyurular, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın resmî internet sitesi ve il müdürlükleri aracılığıyla yayınlanır. Arıcıların bu duyuruları düzenli olarak takip etmesi önemlidir.
2025 Arıcılık Destekleri Nelerdir?
2025 yılında uygulanacak destekleme tutarları şu şekildedir:
• Arılı Kovan Desteği:
• Arıcılar Birliği üyesi olanlara arılı kovan başına 100 TL,
• Üye olmayanlara ise 80 TL ödeme yapılır.
• İlave Destekler:
• Kadın üreticilere +40 TL,
• 40 yaş altı genç üreticilere +40 TL,
• Gezginci arıcılara +30 TL,
• Birinci derece birlik üyelerine +20 TL ilave destek verilir.
Bu destekler birleştirilebilir; örneğin genç ve birlik üyesi bir kadın üretici toplamda 190 TL’ye kadar arılı kovan başı destek alabilir.
KOSGEB Arıcılık Desteği
KOSGEB, doğrudan arıcılığa yönelik bir destek sunmasa da arıcılık faaliyeti kapsamında hazırlanacak projeler, “Girişimcilik Destek Programı” veya “İleri Girişimcilik Programı” altında değerlendirilebilir. Özellikle arıcılık ekipmanları üretimi, işleme tesisi kurulumu veya e-ticaret entegrasyonu gibi fikirler destek kapsamına girebilir. Kosgeb arıcılığa destek veriyor mu? sorusu bu yönüyle evet olarak yanıtlanabilir, ancak doğrudan kovan alımı gibi yatırımlar desteklenmemektedir.
Arıcılık Desteklemeleri Projeleri
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yanı sıra bazı belediyeler, kalkınma ajansları ve üniversiteler arıcılık projeleri yürütmektedir. Bu projelerle:
• Arıcılara karavan desteği,
• Arı kovanı desteği,
• Eğitim ve sertifika programlarına katılım,
• Pazarlama ve markalaşma desteği gibi fırsatlar sunulmaktadır.
Özellikle kırsal kalkınmayı hedefleyen bu projeler, kadın girişimciler ve genç çiftçiler için önemli fırsatlar yaratmaktadır.
Organik Arıcılık Desteklemeleri
Organik üretime geçen arıcılar için sunulan organik arıcılık desteği, çiftçi başına yıllık olarak ödenir. Bu destek, organik tarım kontrol ve sertifikasyon kuruluşları tarafından düzenli denetimlerle belgelenir. Destek miktarları yıllara göre değişiklik gösterse de 2024’te 50 TL ödenmektedir.
Organik arıcılık desteklemeleri, yalnızca ürünleri sertifikalı olarak pazarlayan ve geçiş sürecini tamamlamış arıcıları kapsar. Organik üretim hakkında daha fazla bilgiye organik hayvansal üretim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Arıcılık için devlet desteği var mı?
Evet, arılı kovan desteğinden organik üretim teşviklerine kadar birçok farklı başlıkta devlet destekleri sunulmaktadır.
2025 Arı Desteklemesi Ne Kadar?
Birlik üyesi üreticiler için arılı kovan başına 100 TL; ek kriterlere bağlı olarak bu tutar artabilir.
Kosgeb arıcılığa destek veriyor mu?
Doğrudan değil, ancak iş planı ve proje bazlı girişimcilik destekleri kapsamında arıcılığa dair projeler desteklenebilir.
Devlet destekli arı nasıl alınır?
Bakanlık veya yerel idarelerin açtığı projeler aracılığıyla başvuru yapılarak temin edilebilir. Özellikle kadın ve genç girişimcilere bu tür destekler sunulmaktadır.
Arı Sertifikası Nasıl Alınır?
Arıcılık faaliyetlerine resmiyet kazandırmak ve bazı desteklerden yararlanmak için arı sertifikası nasıl alınır? sorusu sıkça sorulur. Bu belge, genellikle:
• Halk Eğitim Merkezlerinde düzenlenen arıcılık kursları,
• Tarım İl Müdürlükleri eğitimleri,
• Üniversitelerin arıcılık uygulama merkezlerinde verilen eğitim programları sonunda alınabilir.
Bu sertifika, özellikle organik üretim, kooperatif üyelikleri ve devlet destekleri başvurularında avantaj sağlar.
Gelişen arıcılık sektörü, destek ve teşviklerle daha sürdürülebilir ve verimli hâle gelmektedir. Gerek arıcılık devlet teşviği, gerekse arıcılara hibe desteği gibi fırsatlar sayesinde küçük üreticiler rekabet gücü kazanmakta, sektöre yeni girişimler dâhil olmaktadır. Mevcut arıcılık desteklerinden faydalanmak isteyen üreticiler için düzenli bilgi takibi ve belge hazırlığı büyük önem taşımaktadır.
Kaynakça
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı – Hayvancılık Desteklemeleri
• Ziraat Bankası – Destek Ödemeleri
• KOSGEB – Girişimcilik Destekleri
• Başak Ekolojik – Organik Hayvansal Üretim