Yoğun aroması, kısa sürede hasat edilebilmesi ve sağlık açısından faydalarıyla bilinen tere otu, tere yetiştirme konusunda hem ticari üreticiler hem de evde yetiştiricilik yapan bireyler için oldukça cazip bir bitkidir. Bu yazımızda, iklimden gübrelemeye, hastalıklardan evde tere yetiştirme ipuçlarına kadar tüm süreçleri detaylıca ele alıyoruz.
Tere Otu Nedir?
Tere (Eruca sativa), turpgiller ailesinden olan, yeşil yapraklarıyla tanınan, taze olarak tüketilen bir bitkidir. Yoğun aroması nedeniyle çiğ olarak salatalarda, kahvaltılarda ve sandviçlerde sıkça kullanılır. Aynı zamanda ticari anlamda da tere otu yetiştiriciliği giderek yaygınlaşmaktadır.
Tere Otu Faydaları Nelerdir?
Tere otu; A, C ve K vitaminleri bakımından zengindir. Başlıca faydaları:
• Vücuttan toksinlerin atılmasına yardımcı olur
• Solunum yollarını rahatlatır
• Bağışıklık sistemini güçlendirir
• İdrar söktürücü ve sindirimi kolaylaştırıcı özellik gösterir
Bu nedenle, balkonda tere yetiştirme gibi küçük ölçekli yöntemlerle bile aile mutfağına sağlık katmak mümkündür.
Tere Otu Zararları Nelerdir?
Tere otu genel olarak güvenli bir sebzedir, ancak aşırı tüketimi:
• Mide yanmasına,
• Tansiyon düşüklüğüne,
• İdrar söktürücü etkisinden dolayı sıvı kaybına neden olabilir.
Tere Otu Neye İyi Gelir?
Geleneksel olarak:
• Akciğer ve bronş temizliğinde,
• Karaciğer dostu olarak,
• Kabızlık ve sindirim sorunlarında destekleyici olarak kullanılır.
Tere Yetiştirme Koşulları: İklim ve Toprak
Tere yetiştiriciliği, serin ve nemli iklimlerde en verimli sonucu verir. Aşırı sıcaklıklar bitkinin tohuma kaçmasına neden olabilir. Bu nedenle ilkbahar ve sonbahar ayları en uygun dönemdir. Yılda bir, en fazla iki kez biçilebilen bitki için yıl boyunca kademeli tohum ekimi gerçekleştirilebilir.
Toprak:
• Hafif, gevşek yapılı ve humuslu topraklar tercih edilmelidir.
• Toprağın iyi drene olması önemlidir.
• pH 5.0-7.5 arası uygundur.
Tere Yetiştiriciliği için Ekim Nasıl Yapılır?
• Tohumlar doğrudan toprağa ya da saksıya, metrekareye 1 ile 1.5 gr olacak şekilde serpilerek ekilir,
• Ekim derinliği 0.5–1 cm, sıra arası 10–15 cm olmalıdır.
• Toprak bastırıldıktan sonra can suyu verilir.
• 5–7 gün içinde çimlenme görülür.
Evde tere yetiştirme için:
• Balkon, pencere kenarı veya mutfak tezgâhında saksıda rahatlıkla yetiştirilebilir.
• İyi ışık alan bir yer seçilmeli, aşırı sıcak ve kuru alanlardan kaçınılmalıdır.
Tere Yetiştirirken Gübreleme Nasıl Olur?
• Tere hangi gübreyi sever? sorusunun cevabı: organik madde yönünden zengin, azot ağırlıklı doğal gübrelerdir.
• Solucan gübresi, kompost ve çiftlik gübresi kullanılabilir.
• Aşırı gübreleme yerine düşük dozlarla sık uygulama daha faydalıdır.
Tere Yetiştiriciliğinde Bakım Nasıl Yapılır?
• Toprak düzenli nemli tutulmalı ama su birikmesine izin verilmemelidir.
• Yabancı ot temizliği önemlidir.
• Bitkiler arası hava dolaşımı sağlanmalıdır.
• Balkonda tere yetiştirme yapanlar için; haftada birkaç kez püskürtme sulama uygundur.
Tere Hasadı Nasıl Yapılır?
• Ekimden 20–30 gün sonra hasada hazır olur.
• Yapraklar 8–10 cm boyuna ulaştığında kesilerek alınır.
• Aynı bitkiden birkaç kez ürün alınabilir, 2. Biçimden sonra verimleri oldukça düşüyor.
• Tohuma kaçmadan hasat yapılması önerilir.
Tere Hastalık ve Zararlıları Nelerdir?
• En yaygın problemler: yaprak biti, beyaz sinek, mildiyö ve kök çürüklüğüdür.
• Önlem olarak: fazla sulamadan kaçınılmalı, hastalıklı yapraklar temizlenmeli, havalandırmaya dikkat edilmelidir.
Su Teresi Nedir?
Su teresi (Nasturtium officinale), tereye benzeyen ama akarsu ve dere kenarlarında doğal olarak yetişen farklı bir bitkidir. Daha sulu ve hafif tadıyla tanınır.
Tere Yetiştiriciliği Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Tere kaç ayda yetişir?
Yaklaşık 3–4 hafta içinde hasat edilebilir. Yani ortalama 1 ayda ürün alınabilir. Sık hasat edildiğinde verimi artar.
Tere hangi gübreyi sever?
Azot bakımından zengin doğal gübreler (örneğin çiftlik gübresi ve solucan kompostu) önerilir.
Tere bitkisi nasıl yetiştirilir?
Tohumdan doğrudan toprağa veya saksıya ekilerek, düzenli sulama ve ışık alan bir ortamda kolayca yetiştirilebilir.
Tere hangi bölgelerde yetişir?
Serin ve nemli iklimlerde daha verimli yetişir. Marmara, Karadeniz ve Ege bölgeleri öne çıkar.
Tere Türkiye’de nerede yetişir?
İstanbul, Bursa, Sakarya, İzmir ve Balıkesir gibi bölgelerde yaygındır.
Tere kışın yetişir mi?
Don olmayan bölgelerde kışın da açık alanda yetiştirilebilir. Soğuk bölgelerde ise sera veya iç mekânda üretim mümkündür.
Not: Bu içerik aynı zamanda “Çilek nasıl yetiştirilir?” gibi evde bitki yetiştirme serimizin devamı niteliğindedir.
Tüm tere yetiştiriciliği sürecini en verimli ve doğal şekilde gerçekleştirmek için Başak Ekolojik olarak her zaman yanınızdayız. Toprağınızı tanıyın, ikliminizi göz önünde bulundurun ve yerel üretimi destekleyin.